Όταν μιλάμε για επαγγελματική εξουθένωση, εννοούμε μια συγκεκριμένη μορφή στρες. Το άτομο που τη βιώνει, βρίσκεται σε μια κατάσταση φυσικής, συναισθηματικής ή ψυχικής κούρασης, συνδυασμένη με αμφιβολίες σχετικά με τις ικανότητες του και την αξία της δουλειάς του.
Αν νομίζεις ότι μπορεί να περνάς από επαγγελματική εξουθένωση, ρίξε μια ματιά στα συμπτώματα. Αυτά που θα μάθεις μπορεί να σε βοηθήσουν να αντιμετωπίσεις το πρόβλημα
ή ακόμη και να το προλάβεις πριν αρχίσει να σε επηρεάζει σε μεγαλύτερο βαθμό.
Περνάς από επαγγελματική εξουθένωση; Ρώτησε τον εαυτό σου τις εξής ερωτήσεις:
1. Έγινες κυνικός/ή ή κριτικός/κριτική στη δουλειά σου;
2. ‘Σέρνεις’ τον εαυτό σου στη δουλειά και δυσκολεύεσαι να ξεκινήσεις μόλις φτάσεις;
3. Χάνεις εύκολα την υπομονή σου με συναδέλφους ή/και με πελάτες;
4. Δεν έχεις την ενέργεια να είσαι συνεχώς παραγωγικός/ή;
5. Δεν παίρνεις ικανοποίηση πλέον από τα επιτεύγματα σου;
6. Νιώθεις απογοήτευση από τη δουλειά σου;
7. Χρησιμοποιείς φαγητό, φάρμακα ή αλκοόλ για να νιώθεις καλύτερα ή να μην νιώθεις καθόλου;
8. Άλλαξαν οι ώρες ύπνου σου ή η όρεξη σου;
9. Υποφέρεις από ανεξήγητους πονοκεφάλους, πόνους στην πλάτη ή άλλους σωματικούς πόνους;
Αν απάντησες “ναι” σε κάποιο/α από αυτά, τότε ίσως να βιώνεις επαγγελματική εξουθένωση. Πρώτα όμως, συμβουλεύσου ένα γιατρό ή έναν ειδικό. Κάποια από αυτά τα συμπτώματα μπορεί να υποδουλώνουν κάτι διαφορετικό, όπως για παράδειγμα κατάθλιψη.
Τι προκαλεί επαγγελματική εξουθένωση;
1. Απώλεια ελέγχου (Ανικανότητα να επηρεάσεις αποφάσεις που επηρεάζουν τη δουλειά σου)
2. Απουσία ξεκάθαρων απαιτήσεων (Δεν είναι ξεκάθαρο ποιες είναι οι αρμοδιότητες σου και τι αναμένουν από εσένα)
3. Κακές συνθήκες εργασίας (Κακοί συνάδελφοι, υπερβολικός φόρτος εργασίας κλπ.)
4. Διαφορετικές αξίες (Οι αξίες σου ως άνθρωπος δεν ταιριάζουν με αυτές της εταιρείας ή/και τις πρακτικές της)
5. Η θέση δεν σου ταιριάζει (Οι ικανότητες σου και τα ενδιαφέροντα σου δεν είναι σε αρμονία με τα καθήκοντα σου)
6. Υπερβολές της θέσης (Όταν μια δουλειά είναι είτε πολύ μονότονη ή πολύ χαοτική)
7. Απουσία κοινωνικής υποστήριξης (Όταν δεν νιώθεις υποστήριξη από το προσωπικό και επαγγελματικό σου περιβάλλον)
8. Απουσία ισορροπίας μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής (Όταν η δουλειά σου απαιτεί τον περισσότερο από το χρόνο σου)
Επαγγελματική Εξουθένωση
Ποια άτομα κινδυνεύουν περισσότερο από επαγγελματική εξουθένωση;
• Άτομα που ταυτίζονται σε μεγάλο βαθμό με την εταιρεία και τη δουλειά τους.
• Άτομα που προσπαθούν να είναι τα πάντα και παντού.
• Άτομα που η εργασία τους εμπεριέχει περίθαλψη ή/και βοήθεια (ιατροί, δάσκαλοι, σύμβουλοι κτλ.)
• Άτομα που δεν έχουν τον έλεγχο στη δουλειά τους.
• Άτομα που κάνουν μονότονες δουλειές.
Ποιες είναι οι συνέπειες της επαγγελματικής εξουθένωσης;
• Υπερβολικό στρες
• Κούραση
• Αϋπνία
• Αρνητικά επηρεασμένες προσωπικές σχέσεις
• Κατάθλιψη
• Άγχος
• Κατάχρηση αλκοόλ ή/και ναρκωτικών ουσιών
• Καρδιακά προβλήματα
• Ψηλή χοληστερόλη
• Διαβήτη τύπου 2, ειδικά στις γυναίκες
• Εγκεφαλικό
• Παχυσαρκία
• Ευαίσθητο ανοσοποιητικό σύστημα
Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να χειριστείς την επαγγελματική εξουθένωση;
• Απευθύνσου στους στρεσογόνους παράγοντες (Αναγνώρισε τους παράγοντες που προκαλούν την επαγγελματική εξουθένωση και λάβε μέτρα)
• Αξιολόγησε τις επιλογές σου (Συζήτησε το με τους ανώτερους σου, προσπαθήστε να βρείτε μια λύση)
• Επαναξιολόγησε τη συμπεριφορά σου (Ανακάλυψε ξανά τα ευχάριστα της δουλειάς σου, αναγνώρισε τη βοήθεια των συναδέλφων όταν αυτή υπάρχει, κάνε μικρά διαλείμματα)
• Ζήτα βοήθεια (Είτε από συναδέλφους, είτε από φίλους, είτε από οικογένεια και αγαπημένα πρόσωπα)
• Σκέψου τα ενδιαφέροντα σου, τις ικανότητες σου και το πάθος σου (Μια ειλικρινής αξιολόγηση μπορεί να σε βοηθήσει να πάρεις μια σωστή απόφαση σχετικά με το μέλλον σου στην εταιρεία ή στην αναζήτηση μιας άλλης δουλειάς)
• Ασκήσου (Η άσκηση θα σε βοηθήσει να αντιμετωπίσεις καλύτερα το στρες. Επίσης θα βοηθήσει το μυαλό σου να ξεχαστεί και να επικεντρωθεί αλλού)
• Ξεκουράσου (Ο ύπνος σου επαναφέρει ενέργεια και προστατεύει την υγεία σου. Στόχευσε για 7-8 ώρες ύπνου καθημερινώς)
Κράτησε ανοιχτό μυαλό όσον αφορά τις επιλογές σου. Μην αφήσεις μια υπερβολικά απαιτητική ή καθόλου ευχάριστη εργασία να επηρεάσει την υγεία σου. Η επαγγελματική εξουθένωση δεν είναι αστείο.
